Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών

Βυζαντινά χειρόγραφα

• Κωδικός: ΑΡ2231
• Κατεύθυνση: Αρχαιολογία
• Κατηγορία: Εμβάθυνσης
• Τρέχοντες διδάσκοντες: δεν έχει οριστεί
• Ώρες διδασκαλίας ανά εξάμηνο: 39
• Μονάδες ECTS: 5.0
• Διδάχθηκε: 2024-2025 εαρινό, 2020-2021 εαρινό, 2013-2014 χειμερινό, 2011-2012 εαρινό, 2009-2010 χειμερινό

Περίληψη

Το βυζαντινό χειρόγραφο, το ειλητάριο και ο κώδικας, βρίσκεται στο επίκεντρο της λογιοσύνης των Βυζαντινών και κατέχει κομβική θέση στην ιδιωτική και τη δημόσια, στην καλλιτεχνική και τη θρησκευτική ζωή τους. Στη σειρά των μαθημάτων θα μελετηθούν βασικά στοιχεία της κατασκευής ενός χειρογράφου, της γραφής και κυρίως της διακόσμησής του. Επίσης, θα εξεταστούν ειδικότερα θέματα όπως: (α) Τα χειρόγραφα της Ύστερης Αρχαιότητας: οι καταβολές τους στην ελληνορωμαϊκή παράδοση και η συμβολή τους στη διαμόρφωση του μεσαιωνικού κόσμου, (β) Τα χειρόγραφα της περιόδου της Εικονομαχίας: κείμενο και εικόνα ως προπαγάνδα και η κληρονομιά της ως τη μεταμοντέρνα εποχή, (γ) Η επιστροφή στα κλασικά πρότυπα στους μέσους βυζαντινούς χρόνους και η πρόσληψή της από δυτικούς παραγγελιοδότες, (δ) Από τα αυτοκρατορικά στα μοναστηριακά βιβλιογραφικά εργαστήρια: η αποκρυστάλλωση μιας παράδοσης, (ε) Λίγο πριν το τυπωμένο βιβλίο: η ευρηματική ποικιλομορφία και η εφευρετικότητα στη διακόσμηση των χειρογράφων κατά τους τελευταίους βυζαντινούς αιώνες.

Συγγράμματα

• Γαλάβαρης, Γ. (2006): Ελληνική τέχνη: Ζωγραφική βυζαντινών χειρογράφων, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών
• Πανσελήνου Ν. (2000): Βυζαντινή ζωγραφική, Αθήνα: Καστανιώτης (8)

• Επιστροφή στην αναζήτηση