Ιστορία
Αρχαιολογία
Κοινωνική Ανθρωπολογία

Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών

Χώρος και Χρόνος στη Νεολιθική Εποχή

  • Κωδικός: ΑΡ3041
  • Κατεύθυνση: Αρχαιολογία
  • Κατηγορία: Εμβάθυνσης
  • Ώρες διδασκαλίας ανά εξάμηνο: 39
  • Μονάδες ECTS: 5.0
  • Διδάχθηκε: 2022-2023 εαρινό

Περίληψη

O χώρος και ο χρόνος αποτελούν ανέκαθεν κεντρικές αναλυτικές κατηγορίες και αντικείμενα καινοτόμων προσεγγίσεων στην αρχαιολογία. Στο σεμιναριακό αυτό μάθημα θα εξετάσουμε 1) τις αρχαιολογικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις του χώρου, του χρόνου και της ιστορίας και την κατασκευή αφηγήσεων για το παρελθόν, και 2) τον χώρο και τον χρόνο όπως δομούνται, βιώνονται και εκφράζονται μέσω των υλικών καταλοίπων των προϊστορικών κοινωνιών ή των κοινωνιών χωρίς γραφή, ιδιαίτερα εκείνων της Νεολιθικής Εποχής, μιας εποχής-ορόσημου στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην εξέταση του χώρου και του χρόνου ως αλληλένδετα φαινόμενα.  Οι βασικές πτυχές του μαθήματος περιλαμβάνουν: α) κριτική εξέταση των σχετικών αρχαιολογικών θεωριών, μεθόδων και τρόπων ανασύνθεσης της ιστορίας των προϊστορικών κοινωνιών, β) αναγνώριση των πολλών ερευνητικών διαστάσεων του χώρου και του χρόνου (π.χ. αρχιτεκτονική, κοινότητα, συγγένεια, τοπίο, μνήμη, ιστορία, ταυτότητα, κοινωνικά  δίκτυα, κινητικότητα, πολιτισμική κληρονομιά), γ) την κατανόηση και σύνδεση των πολλών κλιμάκων χώρου και χρόνου που εμπεριέχονται στα αρχαιολογικά σύνολα (π.χ. από την καθημερινή ζωή και το σπίτι έως τη μακρά διάρκεια, και από τη βιογραφία ενός αγγείου μέχρι τη βιογραφία ενός οικισμού), δ) τους τρόπους με τους οποίους οι προϊστορικές κοινωνίες προσελάμβαναν και δημιουργούσαν την ιστορία, ιδίως όπως αυτοί ανιχνεύονται στη χρήση του χώρου και την αρχιτεκτονική και ε) τη σχέση μεταξύ ιστορίας και ‘προ’ιστορίας και την ανατροπή της στερεοτυπικής εντύπωσης ότι οι προ-ιστορικές κοινωνίες ήταν και αν-ιστορικές. Το μάθημα απευθύνεται σε φοιτητές του 3ου και 4ου έτους, που έχουν ήδη παρακολουθήσει μαθήματα προϊστορικής αρχαιολογίας.

Συγγράμματα

  • Δημητρίου-Κοτσώνη, Σ. & Δημητρίου, Σ. (2009): Ανθρωπολογία και ιστορία, Αθήνα: Καστανιώτης (3)
ΙΑΚΑ: Κεντρική σελίδα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας