Ιστορία
Αρχαιολογία
Κοινωνική Ανθρωπολογία

Προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών

Θεωρίες φύλου

  • Κωδικός: ΛΓ.801
  • Κατεύθυνση: Κοινωνική Ανθρωπολογία
  • Κατηγορία: Καταστατικό
  • Τρέχοντες διδάσκοντες: Έλενα Τζελέπη
  • Ώρες διδασκαλίας ανά εξάμηνο: 39
  • Μονάδες ECTS: 5.0
  • Διδάχθηκε: 2023-2024 χειμερινό, 2021-2022 χειμερινό, 2019-2020 χειμερινό, 2017-2018 εαρινό, 2015-2016 χειμερινό, 2010-2011 εαρινό, 2008-2009 εαρινό, 2007-2008 χειμερινό, 2006-2007 χειμερινό, 2005-2006 εαρινό

Περίληψη

Το μάθημα διερευνά τους τρόπους με τους οποίους το φύλο γίνεται συνθήκη της ανθρώπινης διανοητότητας με ιστορικούς, κοινωνικούς και πολιτισμικούς όρους. Παράλληλα, αναδεικνύει τη δυναμική πολυφωνία που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη θεωρία φύλου, έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται στο πλαίσιο διαφόρων πεδίων των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών και της πολιτισμικής κριτικής. Εστιάζει στο πώς το φύλο, ως αναλυτική κατηγορία επιστημολογικής διερεύνησης και κριτικής, αναδιατυπώνει προσεγγίσεις για τη συγκρότηση του υποκειμένου, τις σχέσεις εξουσίας και τη βιοπολιτική, τις ιεραρχικές δομήσεις της ταυτότητας, τη διαφορά, την ανισότητα και τους κοινωνικούς αποκλεισμούς, την εμπρόθετη δράση, την ευαλωτότητα και την αντίσταση, τη δημοκρατία, την ελευθερία και την ισότητα, και την πολιτική της κοινωνικής αλλαγής. Τα ζητήματα αυτά είναι καίρια για την πολιτική φιλοσοφία και τη σύγχρονη κοινωνική θεωρία αλλά και την πολιτική πράξη εν γένει. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στα διαφορετικά πολιτισμικά συμφραζόμενα της εννοιολόγησης και αναπαράστασης του φύλου, της παραγωγής της έμφυλης εμπειρίας, και της διάρθρωσης των πολιτικών του φύλου.

Στις θεματικές του σεμιναρίου περιλαμβάνονται: το φύλο ως επιτελεστική συνθήκη υποκειμενοποίησης, η διαφοροποίηση του φύλου στη βάση της κοινωνικής τάξης, της φυλής, της εθνότητας, της ιθαγένειας, της ιδιότητας του/της πολίτη/πολίτιδος, της σεξουαλικότητας, της ηλικίας και της σωματικής ικανότητας και αρτιμέλειας, ο ρόλος της θεωρίας του φύλου στην αποδόμηση των δυισμών δημόσιο/ιδιωτικό, πολιτισμός/φύση και πολιτικό/οικιακό, η φεμινιστική θεωρία ως κριτικός λόγος στα στερεότυπα για τη «φυσική» υπόσταση του φύλου και το κυρίαρχο υποκείμενο ως ανδρικό, λευκό και αστικό. Η έμφυλη διάσταση του υποκειμένου προσεγγίζεται σε αναφορά με τις σχέσεις εξουσίας και τα κανονιστικά πρότυπα, αλλά και με τις κριτικές δυνατότητες της δράσης των έμφυλων/εμφυλοποιημένων υποκειμένων.

Το θεωρητικό πλαίσιο του μαθήματος είναι διεπιστημονικό και διαθεματικό και διαμορφώνεται από τις συνάψεις των θεωριών φύλου και της φεμινιστικής σκέψης με την queer θεωρία, την πολιτική φιλοσοφία, την κοινωνική ανθρωπολογία, την τέχνη, τις μετααποικιακές σπουδές, την ψυχαναλυτική θεωρία, και την πολιτισμική κριτική.

Συγγράμματα

  • Αθανασιου Α. (2006): Φεμινιστικη Θεωρια Και Πολιτισμικη Κριτικη, Αθήνα: Νησος
  • Haraway D. (2014): Ανθρωποειδή, Κυβόργια και Γυναίκες: Η επανεπινόηση της φύσης, Αθήνα: Αλεξάνδρεια
ΙΑΚΑ: Κεντρική σελίδα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας