Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών

Θέματα Κλασικής Αρχαιολογίας I. Προβλήματα ελληνιστικής πλαστικής

• Κωδικός: ΑΠ1120
• Κατεύθυνση: -
• Εξάμηνο: 1
• Κατηγορία: Μεταπτυχιακό σεμινάριο
• Ώρες διδασκαλίας ανά εξάμηνο: 39
• Μονάδες ECTS: 10.0
• Διδάχθηκε: 2023-2024 χειμερινό, 2022-2023 εαρινό, 2021-2022 χειμερινό

Περίληψη

Στο σεμινάριο αυτό θα ασχοληθούμε με τα θέματα της ελληνιστικής πλαστικής που βρίσκονται στο επίκεντρο της σύγχρονης έρευνας και θα εξοικειωθούμε με τις μεθόδους με τις οποίες προσεγγίζονται. Στην ελληνιστική εποχή στα παραδοσιακά κέντρα ανάπτυξης της γλυπτικής όπως η Αθήνα προστίθενται νέα καλλιτεχνικά κέντρα στα βασίλεια ή τις ελεύθερες πόλεις (Πέργαμος, Αλεξάνδρεια, Ρόδος). Νέες καλλιτεχνικές τάσεις εμφανίζονται, καθώς και νέες τεχνοτροπίες, οι οποίες και συνυπάρχουν με παλαιότερα στιλιστικά ρεύματα, ώστε η χρονολόγηση των μνημείων της γλυπτικής χωρίς εξωτερικά κριτήρια, αποβαίνει εξαιρετικά δύσκολη. Βασικό θέμα της σύγχρονης έρευνας αποτελεί η διερεύνηση της ύπαρξης τοπικών σχολών γλυπτικής με διακριτό χαρακτήρα παράλληλα με την παρουσία μιας τεχνοτροπικής και θεματικής κοινής γλώσσας.  Η γλυπτική παραγωγή εξυπηρετεί τη λατρεία των θεών και την πολιτική προπαγάνδα των παραδοσιακών ελληνικών πόλεων αλλά και των νέων ελληνιστικών βασιλείων, με κύριο όχημα το ηγεμονικό πορτρέτο. Το θεματολόγιο  της γλυπτικής διευρύνεται τώρα σημαντικά και η έξαρση του ατομικισμού οδηγεί στην ανάπτυξη του ανδρικού αλλά και του γυναικείου εικονιστικού αγάλματος.

Στα ύστερα ελληνιστικά χρόνια η εμφάνιση της Ρώμης στο πολιτικό προσκήνιο της Α. Μεσογείου δημιουργεί νέες αγορές και συμβάλλει σε νέες τάσεις  της ελληνιστικής γλυπτικής (κλασικισμός, αρχαϊσμός, διακοσμητική  θεματολογία), σε σχέση και με την ανάπτυξη των νεοαττικών εργαστηρίων γλυπτικής. Ιδιαίτερα εξάλλου θα μας απασχολήσει το φαινόμενο του ώριμου ελληνιστικού «μπαρόκ», όπως το γνωρίζουμε κυρίως από τα Γαλατικά αναθήματα των Περγαμηνών βασιλέων και τον Μεγάλο Βωμό της Περγάμου, αλλά και η αναβίωσή του σε  μυθολογικά θέματα που προρίζονται για τους Ρωμαίους πάτρωνες στον 1ο αι. π.Χ.

• Επιστροφή στην αναζήτηση