Η αρχαιολογία, και εν μέρει και η ιστορία των Ελλήνων της Δύσης είναι το αντικείμενο που εξετάζεται στο μάθημα αυτό. Αρχικά δίδονται διεξοδικά τα αρχαιολογικά και ιστορικά δεδομένα που σχετίζονται με την ίδρυση των ελληνικών αποικιών στη Δύση. Εν συνεχεία, θα αναλύσουμε διεξοδικά την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία, την τέχνη (νομισματοκοπία, πλαστική, χαλκοτεχνία και αγγειογραφία) των Ελλήνων της Νότιας Ιταλίας και της Σικελίας. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί καις τα ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις των Ελλήνων με τους αυτόχθονες πληθυσμούς των περιοχών στις οποίες συναντήθηκαν.