Πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι υποχρεώθηκαν να εργαστούν σε καταναγκαστικά έργα της ναζιστικής Γερμανίας: 13 εκατομμύρια στο Τρίτο Ράιχ και άλλα 7 στις κατεχόμενες χώρες. H καταναγκαστική εργασία των «σκλάβων του Χίτλερ» ήταν ορατή παντού, καθώς Ες Ες, κρατικοί φορείς, επιχειρήσεις, αγρότες και απλοί πολίτες εκμεταλλεύονταν καθημερινά την εργατική δύναμή τους. Ωστόσο, πρόσφατη μελέτη για τη μνήμη του Ναζισμού στη Γερμανία έδειξε ότι το 80% των ερωτηθέντων πίστευε ότι οι δικοί τους πρόγονοι δεν είχαν ποτέ απασχολήσει εκτοπισμένους εργάτες. Εξ ου και η ανάγκη η μνήμη αυτών των θυμάτων του Ναζισμού να διατηρηθεί και να μεταδοθεί στις νεότερες γενιές, τη στιγμή μάλιστα που ανεβαίνουν ραγδαία σε ολόκληρο τον κόσμο τα ακροδεξιά κόμματα.
Μέχρι πρόσφατα, το θέμα αυτό είχε μείνει στα αζήτητα της ιστορικής έρευνας. Η ημερίδα θα φωτίσει σημαντικές πτυχές των εμπειριών αυτών των ανθρώπων, παρουσιάζοντας τη δουλειά ερευνητών που ασχολήθηκαν ειδικά με την καταναγκαστική εργασία Ελλήνων στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Η ημερίδα διεξάγεται στο πλαίσιο της έκθεσης με τίτλο «ΣΤΑ ΣΥΡΜΑΤΑ - Μαγνησιώτες στα κάτεργα του Τρίτου Ράιχ» που πραγματοποιείται στο Μουσείο Πόλης του Βόλου από τις 5 Νοεμβρίου 2025, με την υποστήριξη και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
17:00 – 17:10 Προσέλευση, χαιρετισμοί
17:10 – 17:30 Μαρία Καβάλα: Η καταναγκαστική εργασία στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου
17:30 – 17:50 Γιώτα Γκάτσιου, Στράτος Δορδανάς: Το στρατόπεδο συγκέντρωσης «Παύλος Μελάς»: εγκλεισμός και καταναγκαστική εργασία
17:50 – 18:10 Συζήτηση
18:10 – 18:40 Διάλειμμα
18:30 – 18:50 Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν: Αναζητώντας τα ίχνη των Μαγνησιωτών εκτοπισμένων στο Τρίτο Ράιχ: η έρευνα της ΟΠΙΒΟ
18:50 – 19:10 Ιάσoνας Χανδρινός: «Κατσέτι». Μια ελληνική ιστορία του Μαουτχάουζεν
19:10 – 19:30 Αννίτα Παναρέτου: Έλληνες κρατούμενοι εκτός ελληνικών συνόρων σε ναζιστικά και φασιστικά στρατόπεδα και φυλακές (1941-1945)
19:30 – 20:00 Συζήτηση
20:00 – 20:20 Μάρλεν Μούλιου (διαδικτυακά): Διδάσκοντας Μουσειολογία με στόχο την κοινωνική προσφορά. Η παιδαγωγική του Service-Learning στον σχεδιασμό της έκθεσης «Στα Σύρματα»
20:20 – 20:40 Ιουλία Πεντάζου: «Στα Σύρματα»: Σχεδιάζοντας την εμπειρία από το φυσικό στον ψηφιακό χώρο
20:40 – 21:00 Συζήτηση
11:00 – 12:00 π.μ. Μουσείο Πόλης Βόλου, Φερών 17, Παλαιά Βόλου