Το μάθημα επιχειρεί να εξετάσει διαφορετικές όψεις του κοινωνικού πλαισίου εντός του οποίου κινούνταν οι Βυζαντινοί, κυρίως εντός των θεσμών, διοικητικών και εκκλησιαστικών. Η αλληλεπίδραση κοινωνικών, δικαϊκών, οικονομικών παραγόντων βρίσκονται στο επίκεντρο προκειμένου για την ανάγλυφη παρουσίαση της βυζαντινής κοινωνίας και των όψεων που την αφορούν: φιλικές και πελατειακές σχέσεις, οικογένεια-γάμος-κληρονομιά, οικονομική διαχείριση, θρησκευτικός βίος κ.ά. Εξετάζονται ως βασικό υλικό οι αρχειακές πηγές του Βυζαντίου (κυρίως επιστολογραφία και μοναστηριακά αρχεία).
Το μάθημα είναι σεμινάριο με υποχρεωτική απαλλακτική εργασία, παρουσίασή της στην αίθουσα, και υποχρεωτική παρουσία των φοιτητών (δικαιολογούνται μόνο δύο απουσίες μετά την δήλωση μαθημάτων).