Φωτογραφία

Ιστορία
Αρχαιολογία
Κοινωνική Ανθρωπολογία

Αναζήτηση στο αρχείο εκδηλώσεων

Εμείς οι ναυτικοί μπαρκαρισμένοι

  • Διάλεξη του Γιώργου Τσιμουρή με τίτλο "«Εμείς οι ναυτικοί μπαρκαρισμένοι»: καθημερινότητα και διαπολιτισμική αλληλεπίδραση εν πλω"
  • 30/11/2022 και ώρα 19:00
  • αιθ. Πολυμέσων

Ο Γιώργος Τσιμουρής είναι Κοινωνικός Ανθρωπολόγος στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Περίληψη

Συμβουλή από ένα παλιό καπετάνιο της εταιρείας προς εμένα, λίγο πριν μπαρκάρω: «Στο πλοίο, υπάρχει μόνο ο Θεός και ο καπετάνιος… (χαμηλώνοντας τη φωνή του), αλλά αν θέλετε τη συμβουλή μου,  μόνο ο καπετάνιος υπάρχει»

Σ’ αυτή τη διάλεξη εξετάζω τη διαπολιτισμική αλληλεπίδραση και επικοινωνία ανάμεσα στους ναυτικούς του πλοίου και τη δυναμική της αλληλεπίδρασης εν πλω. Αντλώντας από τη θέση του Erving Goffman ότι το πλοίο αποτελεί ένα ‘ολοπαγές ίδρυμα’(total institution), όπου ο ιδιωτικός και ο δημόσιος χώρος δεν μπορούν εύκολα να διαχωριστούν, διερευνώ τη διεθνική επικοινωνία και τις διαπολιτισμικές ανταλλαγές στο πλαίσιο του περιορισμένου και οριακού χώρου του πλοίου κατά τη διάρκεια των μεγάλων διαστημάτων και των ‘μεγάλων’ ημερών της συνύπαρξής τους εν πλω. Το πρωταρχικό ερώτημα που προσπαθώ να απαντήσω μετά από 45 μέρες συμμετοχικής συνύπαρξης και παρατήρησης θα μπορούσα να το συνοψίσω ως εξής: Σε ποιο βαθμό οι σκληρές συνθήκες εργασίας και διαβίωσης εν πλω οδηγούν ανθρώπους από διαφορετικά πολιτισμικά και εθνοτικά περιβάλλοντα να ‘έρθουν πιο κοντά’ και να αναπτύξουν μια αίσθηση συντροφικότητας και αλληλεγγύης παρά τις πολιτισμικές διαφορές και την ιεραρχική οργάνωση του πληρώματος; Σ’ αυτές τις συνθήκες είναι η διαπολιτισμική αλληλεγγύη η οποία κυριαρχεί ανάμεσα στους ναυτικούς ή μήπως τα πολιτισμικά στερεότυπα και οι εθνοτικές προκαταλήψεις ισχυροποιούνται περαιτέρω ανεξάρτητα από την στενή συνύπαρξη των ναυτικών εν πλω; Απομονωμένοι καθώς είναι από τις οικογένειές τους, από τους σημαντικούς τους άλλους και από τις κοινότητες στις οποίες ανήκουν μήπως αναπτύσσουν ισχυρούς δεσμούς με τους συναδέλφους τους ή συνεχίζουν να αλληλοεπιδρούν σύμφωνα με τις διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές τους και τα προϋπάρχοντα πολιτισμικά τους βιώματα; Με βάση τις παρατηρήσεις μου γι’ αυτό το διάστημα στο πλοίο, ισχυρίζομαι ότι οι στενές σχέσεις εν πλω σφυρηλατούνται πρωταρχικά στην βάση πολιτισμικής και εθνοτικής συνάφειας. Αυτό είναι πολύ ορατό όταν τα μέλη του πληρώματος είναι εκτός υπηρεσίας στο πλοίο ή κατά τις εξόδους τους στο λιμάνι.

Υποστηρίζω ότι μόνο οι σχέσεις που βασίζονται στην πολιτισμική συνάφεια μπορούν ενίοτε να διαρρήξουν την αυστηρότητα της ιεραρχίας εν πλω. Με ενδιέφερε ακόμη να διαπιστώσω, πώς τα άτομα με διαφορετική εθνοτική καταγωγή χρησιμοποιούν τον κοινό χώρο του πλοίου στον ελεύθερο χρόνο τους, αφού κατά τη βάρδια τους η χρήση του χώρου ρυθμίζεται απ’ τον κανονισμό με κριτήριο την θέση στην ιεραρχία και τις αρμοδιότητες του καθένα. Το ερώτημα που προσπάθησα να απαντήσω ήταν κατά πόσο οι δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου οργανώνονταν στην κατεύθυνση της  διαπολιτισμικής συνάντησης ή σύμφωνα με την εθνοτική συνάφεια των μελών του πληρώματος.

ΙΑΚΑ: Κεντρική σελίδα Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας