Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών

Τέχνη, φιλοσοφία και πολιτική

• Κωδικός: ΜΚ1812
• Κατεύθυνση: Κοινωνική Ανθρωπολογία
• Κατηγορία: Μεταπτυχιακό σεμινάριο
• Ώρες διδασκαλίας ανά εξάμηνο: 39
• Μονάδες ECTS: 15.0
• Διδάχθηκε: 2019-2020 χειμερινό, 2018-2019 χειμερινό

Περίληψη

Στο μεταπτυχιακό αυτό σεμινάριο (ανα)στοχαζόμαστε τις έννοιες της τέχνης και του πολιτικού, μέσα από την κριτική διερεύνηση της καταστατικής τους σχέσης. Η εξέταση των έμφυλων, φυλετικών, εθνικών και εθνοτικών διαστάσεων της σχέσης τέχνης-πολιτικής είναι κεντρική οπτική των επεξεργασιών μας.

Κάποια από τα ερωτήματα που θα μας απασχολήσουν στο σεμινάριο αυτό είναι: Πώς η κριτική μετατόπιση και ανασημασιοδότηση των εννοιών του «ωραίου», του «υψηλού», της «καλαισθησίας» και του «γούστου», που έχουν ταυτιστεί με την καλλιτεχνική παραγωγή από/για τις ελίτ, σηματοδοτεί μια άλλη τέχνη, μια τέχνη που εμπλέκεται με τη ζωή, την καθημερινότητα, την τεχνολογία; Πώς η τέχνη απαντά στα προβλήματα της σύνθετης, αντιφατικής αλλά και βίαιης πραγματικότητας; Πού συναντιούνται ο φιλοσοφικός στοχασμός με τις συγκινήσεις της ενσώματης τέχνης, αλλά και η τέχνη με τη μη-τέχνη; Ποια η σημασία των θεσμών και των ιδρυμάτων στη σύζευξη τέχνης, δημόσιου χώρου και πολιτικής, αλλά και πώς η τέχνη επιτελείται δημόσια εκτός θεσμών; Ποιες μορφές του πολιτικού αλλά και της τέχνης αναδύονται μέσα από περιστάσεις λογοκρισίας και καταστολής της ελευθερίας της τέχνης;

Εξετάζονται επίσης οι σύνθετες διαστάσεις της καλλιτεχνικής αναπαράστασης, όπως αυτές που αφορούν τη σχέση μεταξύ αναπαράστασης και αναπαραστάσιμου, το πολυδιάστατο υποκείμενο της αναπαράστασης, ή τη δυνατότητα αναπαράστασης του μη αναπαραστάσιμου. Χαρακτηριστικό εδώ είναι το ερώτημα τουΑντόρνο αν μπορεί να υπάρξει τέχνη μετά το Άουσβιτς. Σχετικά ερωτήματα που εμπλουτίζουν τις συζητήσεις μας αποτελούν τα εξής: Είναι δυνατόν και ηθικά θεμιτό να αναπαρίσταται ο/η «άλλος/η» αλλά και η κοινωνική οδύνη και αδικία στην καλλιτεχνική δημιουργία; Τι μορφές λόγου, αναπαράστασης και δράσης μπορούν να αποτυπώσουν ευαίσθητες προβληματικές σε ζητήματα δημοκρατίας, κριτικής και αλληλεγγύης;

Το θεωρητικό υπόβαθρο του μαθήματος είναι διαθεματικό και περιλαμβάνει τις διασταυρώσεις αισθητικής, φιλοσοφίας της τέχνης, πολιτικής φιλοσοφίας, κριτικής θεωρίας, λογοτεχνικής κριτικής και πολιτισμικών σπουδών. Το πλαίσιο των συζητήσεων δίνεται από ένα φάσμα μορφών τέχνης, όπως οι εικαστικές τέχνες, η φωτογραφία, η μουσική, οι σύγχρονες μορφές εννοιολογικής  τέχνης και performance art, ο χορός, η αρχιτεκτονική, αλλά και η λογοτεχνία, ο κινηματογράφος, το θέατρο.

• Επιστροφή στην αναζήτηση